Osoba z niepełnosprawnością w pracy

Osobom z orzeczonym stopniem niepełnosprawności przysługuje szereg uprawnień mających na celu ułatwienie wykonywania pracy oraz ochronę ich stanu zdrowia. Uprawnienia te reguluje Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i zależą one od orzeczonego stopnia niepełnosprawności.

Dodatkowo osoba z niepełnosprawnością nie może być w żaden sposób dyskryminowana w procesie rekrutacji, ani podczas trwania umowy o pracę. Mówi o tym art. 18 (3a) Kodeksu Pracy.

Lekki stopień niepełnosprawności

Czas pracy

Czas pracy osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności nie może przekroczyć 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności nie może również pracować w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych (co wynika ze wspomnianej wcześniej normy czasu pracy).

Od tych zasad istnieją dwa wyjątki: kiedy osoba zatrudniona jest przy pilnowaniu (praca w ochronie) oraz jeżeli na wniosek osoby z niepełnosprawnością, lekarz medycyny pracy wyrazi zgodę na dłuższą pracę lub pracę w nocy.

Dodatkowa przerwa

Jeżeli czas pracy pracownika z lekką niepełnosprawnością przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje mu wtedy dodatkowa przerwa w pracy trwająca 15 minut.

Umiarkowany i znaczny stopień niepełnosprawności

Czas pracy

Podobnie jak w przypadku osób z lekkim stopniem niepełnosprawności, osoby zakwalifikowane do umiarkowanego lub znacznego stopnia, nie mogą pracować w porze nocnej lub godzinach nadliczbowych. Czas pracy osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności nie może być dłuższy niż 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo. Dodatkowo w tym przypadku wynagrodzenie pozostaje takie jak przy pracy 8 godzin dziennie. Jeżeli pracownik rozliczany jest na podstawie stawki godzinowej, stawka ta ulega podwyższeniu o 1/7 (tak aby płaca za 7 godzin równała się płacy za 8 godzin pracownika sprawnego).

W przypadku umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności również lekarz medycyny pracy może zezwolić na dłuższą pracę, a przepisy te nie dotyczą pracy w ochronie.

Dodatkowa przerwa

Jeżeli czas pracy pracownika z umiarkowaną i znaczną niepełnosprawnością przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje mu wtedy dodatkowa przerwa w pracy trwająca 15 minut (tak jak w przypadku lekkiego stopnia niepełnosprawności)

Dodatkowy urlop

Po przepracowaniu 1 roku od zaliczenia do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, pracownik uzyskuje prawo do dodatkowych 10 dni urlopu wypoczynkowego w roku.

Dodatkowe zwolnienie od pracy

Pracownikowi z umiarkowaną i znaczną niepełnosprawnością przysługuje również 21 płatnych dni (rocznie) zwolnienia od pracy na czas uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym. Zwolnienie takie udziela się na podstawie skierowania wydawanego przez lekarza prowadzącego osobę z niepełnosprawnością.

Zwolnienie to jednak nie sumuje się z dodatkowym urlopem wypoczynkowym. 21 dni to maksymalny łączny czas dodatkowego urlopu i zwolnienia.

Pracownikowi z niepełnosprawnością przysługuje również zwolnienie od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych lub zaopatrzenia w sprzęt ortopedyczny, jeżeli te czynności nie mogą być wykonane w czasie wolnym od pracy.

Przystosowanie miejsca pracy

Jeżeli firma zatrudniająca osobę z niepełnosprawnością nie ma statusu zakładu pracy chronionej, pracodawca zatrudniając osobę z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności powinien:

• dostosować stanowisko pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnością,
• lub zapewnić możliwość wykonywania pracy w formie zdalnej.

Jeżeli zastanawiasz się czy Twój stan zdrowia uprawnia Cię do skorzystania z wyżej wymienionych uprawnień, a nie masz jeszcze orzeczonego stopnia niepełnosprawności – przeczytaj jeden z moich wcześniejszych postów – https://korepetycjezzycia.pl/jak-uzyskac-orzeczenie-o-niepelnosprawnosci/.

Źródła

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zatrudnienie-niepelnosprawnego-pracownika (dostęp: 11.02.2024)

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971230776/U/D19970776Lj.pdf (dostęp: 11.02.2024)

https://www.pip.gov.pl/dla-sluzb-bhp/porady-prawne/zatrudnianie-osob-niepelnosprawnych (dostęp: 11.02.2024)