Od czego zacząć?

Po pierwsze dowiedz się gdzie w Twoim mieście lub gminie znajduje się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) lub Miejski/Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS, MGOPS). To one zajmują się wydawaniem orzeczeń o niepełnosprawności.

Będziesz potrzebować:

• Orzeczenie lekarskie
• Wniosek o uzyskanie stopnia niepełnosprawności
• Dowód tożsamości (np. dowód osobisty lub paszport))

Skąd można je wziąć?

Często na stronach internetowych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) lub Miejski/Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS, MGOPS) można znaleźć potrzebne formularze (Orzeczenie, które musi wypełnić lekarz i Wniosek o uzyskanie stopnia niepełnosprawności). Wystarczy je wydrukować. Jeżeli tych formularzy nie ma na stronie internetowej, można je znaleźć w siedzibie PCPR lub MOPS w Twojej miejscowości. Tam urzędnik da Ci formularz i na pewno pomoże go również wypełnić – ma obowiązek Ci pomóc.

Co dalej?

Następnie udaj się do lekarza rodzinnego (Podstawowej Opieki Zdrowotnej) u którego się leczysz. Może być to teleporada. Opowiedz o historii swoich dolegliwości. Lekarz pomoże Ci określić czy Twoja dolegliwość pozwala Ci uzyskać stopień niepełnosprawności. Kiedy udasz się do lekarza osobiście, zabierz ze sobą formularze z PCPR-u, MOPS-u lub MGOPS-u oraz całą posiadaną dokumentację medyczną. Lekarz wypełni potrzebne dokumenty, z którymi możesz wróćić do PCPR-u, MOPS-u lub MGOPS-u. Jeżeli lekarz uzna, że trzeba uzupełnić dokumentację, wtedy skieruje Cię do odpowiedniego lekarza specjalisty.

Kolejnym krokiem jest powrót do PCPR-u, MOPS-u lub MGOPS-u i złożenie tam wniosku i orzeczenia lekarskiego. Pamiętaj, że zaświadczenie lekarskie jest ważne tylko 30 dni od dnia wystawienia.

W czasie pandemii Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności rozpoczęły zaoczne wydawanie orzeczeń. Oznacza to, że komisja zbiera się bez Twojego udziału, a decyzję otrzymasz pocztą. Aktualnie niektóre Zespoły przeszły już na standardowy tryb pracy – wymagający stawienia się na komisji. Oznacza to, że w zależności od Twojego miejsca zamieszkania, po przyjęciu dokumentów urzędnik poinformuje Cię o tym czy komisja zbierze się bez Twojego udziału i wyda orzeczenie zaocznie, czy będziesz musiał/a stawić przed komisją. Zawiadomienie o terminie komisji (jeżeli będzie to wymagane) otrzymasz pocztą. Jeżeli PCPR w Twoim miejscu zamieszkania pracuje jeszcze w trybie „pandemicznym” od razu otrzymasz pocztą decyzję i/lub orzeczenie o niepełnosprawności.

Spotkanie z komisją

Po otrzymaniu listu z terminem (jeżeli właściwy dla Twojego miejsca zamieszkania PCPR nie pracuje już w trybie „pandemicznym”), musisz stawić się przed komisją ds. orzekania o niepełnosprawności. Weź ze sobą dowód tożsamości (najlepiej dowód osobisty lub paszport). Tam lekarz orzecznik zbada Cię, a urzędnicy sprawdza wszystkie dokumenty. O orzeczeniu komisji zostaniesz powiadomiony/a kolejnym listem. Orzeczenie możesz otrzymać na czas określony (np. kilka lat) jeśli komisja uzna, że Twój stan może się poprawić.

Otrzymanie decyzji

Kiedy otrzymasz już list z pozytywną decyzją, możesz również złożyć wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej. Dzięki niej uzyskasz np. zniżki na bilety komunikacji miejskiej. Będzie ona potwierdzeniem Twojego stanu zdrowia i stopnia niepełnosprawności, wszędzie tam gdzie przysługują Ci zniżki, ulgi lub uprawnienia dla niepełnosprawnych. Aby uzyskać taką legitymację potrzebujesz jedynie orzeczenia, które otrzymałeś/aś, zdjęcia o wymiarach 35x45mm (jak do dowodu), oraz wniosku, który otrzymasz tam gdzie wniosek o uzyskanie stopnia niepełnosprawności.

W przypadku odmowy wydania stopnia niepełnosprawności przez komisję – możesz się odwołać od jej decyzji do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Złożyć je możesz w powiatowym zespole czyli w PCPR, MOPS lub MGOPS. Na odwołanie się masz 14 dni od uzyskania orzeczenia.

Zapamiętaj!

Nie bój się pytać i rozmawiać z urzędnikami oraz lekarzami. Nawet jeżeli lekarz stwierdzi, że Twoje dolegliwości nie kwalifikują Cię do stopnia niepełnosprawności, zawsze możesz zasięgnąć porady innego lekarza.

Jeżeli otrzymasz orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub umiarkowanym, jeżeli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem przez Ciebie 21 lat, masz prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Jak uzyskać taki zasiłek dowiesz się tutaj.