Jak rozpoznać fake newsy?

Fake news to nieprawdziwa informacja, rozpowszechniania najczęściej w mediach społecznościowych. Często dotyczy kontrowersyjnych tematów, a także obecnej sytuacji społeczno-politycznej. Wiadomość taka może być całkowitą nieprawdą, przeinaczoną prawdą lub prawdziwym cytatem, ale wyrwanym z kontekstu lub umieszczonym w złym kontekście.

Fake newsy mogą być elementem tzw. wojny hybrydowej. Są szczególnie często wykorzystywane przez władze Rosji. Ich twórcom zależy na sianiu zamętu oraz kreowaniu szkodliwych postaw społecznych np. wywołaniu wrogości wobec uchodźców z Ukrainy.

Jakie są cechy fake newsów?

• Krzykliwy tytuł – autorom nieprawdziwych informacji zależy na przykuciu uwagi czytelnika. Tytuły fake newsów mogą być pisane wielkimi literami, występuje w nich wiele wykrzykników !!! a także wielokropki…
• Literówki w adresie strony internetowej – fake newsy często są udostępniane w social mediach. Zwróć uwagę na adres udostępnianej strony. Jeżeli adres zawiera literówki jak np. „wiadomocsi.pl” zamiast „wiadomosci.pl”, oznacza to że strona prawie na pewno należy do oszustów.
• Brak informacji o autorze artykułu – jeśli informacje podawane są anonimowo, trudno wierzyć w ich autentyczność
• Błędy ortograficzne i językowe – jeżeli w artykule znajdują się błędy lub jest on napisany „dziwnym” językiem, najprawdopodobniej został przetłumaczony w automatycznym tłumaczu. Wiarygodne informacje jeżeli pochodzą z mediów zagranicznych są tłumaczone przez ludzi i dobrze sprawdzane przed publikacją.
• Odkrycie „skrywanej prawdy”/„spisku” – fake newsy często utrzymane są w tonie odkrycia nieznanych dotąd faktów, podważenia oficjalnie podawanych informacji.
• Fake news często dotyczy tematu dzielącego społeczeństwo, kontrowersyjnego. Jego wymowa ma powodować jeszcze większe podziały.

Jak sprawdzać informacje?

Przede wszystkim pozyskuj inormacje ze znanych i funkcjonujących od lat stron z wiadomościami.

Sprawdź autora tekstu – możesz wyszukać jego imię i nazwisko w wyszukiwarce.

Sprawdź zdjęcia – fake newsy często opatrzone są prawdziwymi zdjęciami, które przedstawiają jednak zupełnie inne wydarzenia, często z przed wielu lat. Warto sprawdzić zdjęcie ilustracyjne artykułu przez użycie „wyszukiwania obrazem” w Google. Jeśli zdjęcie ilustrujące „najnowsze wydarzenia” pojawiało się w Internecie już np. rok temu – to na pewno fake news.

Co zrobić gdy rozpoznasz fake news?

Zgłaszaj nieprawdziwe informacje do weryfikacji w mediach społecznościowych.

Fake newsy możesz również zgłosić na stronie Stowarzyszenia Demagog, zajmującego się walką z fake newsami – www.demagog.org.pl.

Jeśli przesłałeś/aś komuś informację, która okaże się nieprawdziwa, poinformuj o tym jak najszybciej tę osobę. Możesz również umieścić w swoich social mediach post, w którym poinformujesz znajomych, że dana wiadomość jest fake newsem.

Źródła:

Fake news – jak rozpoznać czy to prawda, czy fałsz?

dostęp: 20.11.2022

https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/rozpoznawanie-nieprawdziwych-informacji dostęp: 20.11.2022

https://spidersweb.pl/2022/03/jak-rozpoznac-fake-newsy-manipulacje-propagande.html dostęp: 20.11.2022

Strona główna

dostęp: 20.11.2022