Jak odnaleźć się na studiach?

przez Karol Wawrzyniak · 17 września, 2023

Czyli podstawowe różnice między studiami a szkołą oraz „słowniczek” akademickich pojęć

Studenckie początki

1 października rozpoczyna się rok akademicki. Niektórym życie studenckie kojarzy się z zabawą. Jednak często wiąże się ono ze zmianą otoczenia, trybu życia i codziennych nawyków. Z tego powodu, zwłaszcza na początku nauki może być okupione dużym stresem. Aby nieco pomóc Ci poradzić sobie z tymi wyzwaniami, w dzisiejszym poradniku postaram się wytłumaczyć podstawowe różnice pomiędzy nauką w szkole i na studiach, a także objaśnić niektóre terminy związane z życiem akademickim w krótkim „słowniczku”.

Informacje opisane w tym poradniku przeznaczone są zarówno dla studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych.

Organizacja zajęć

W odróżnieniu od szkoły, uczelnia wymaga od studentów większej samodzielności. Jedną z różnic jest brak wychowawcy, który w szkole zajmował się kwestiami organizacyjnymi. Musisz się nimi zająć sam/a. Dlatego warto śledzić z uwagą stronę internetową uczelni, na której pojawią się informacje dotyczące np. planu zajęć, godzin otwarcia dziekanatu itd.

Odpowiednikiem klasy na studiach jest grupa lub rok. Na początku nauki (na spotkaniu organizacyjnym lub którymś z pierwszych zajęć) wybierzecie również starostę/starościnę roku czyli odpowiednika przewodniczącego/ej klasy w szkole. Jest to osoba odpowiedzialna za kwestie organizacyjne, kontakt z wykładowcami itd. Nr telefonu do takiej osoby warto sobie od razu zapisać. Starosta/starościna będzie też prawdopodobnie administrować grupą na Facebooku lub innym komunikatorze, na której będziecie wymieniać się informacjami, plikami związanymi z nauką itd. Koniecznie od razu zapisz się do takiej grupy lub poproś o dane logowania do maila grupowego.

Rodzaje zajęć

Na studiach, podobnie jak w szkole zajęcia odbywają się z danych przedmiotów. Przedmioty mogą się zmieniać w kolejnych semestrach. Jednak w odróżnieniu od szkoły, każdy przedmiot może występować w kilku rodzajach, które są osobno oceniane:

Wykład – najbardziej kojarzy się z nauką na studiach. Na wykładzie najczęściej nie padają pytania ze strony wykładowcy do studentów, a Twoja praca ogranicza się do robienia notatek. W odróżnieniu od zajęć w szkole, wykładowca na ogół (choć nie zawsze) nie dyktuje tekstu, który należy zapisać w zeszycie. Wybór tego co zapiszesz (i czy w ogóle to zrobisz) należy do Ciebie. Często nawet obecność na wykładzie nie jest obowiązkowa, zdecydowanie jednak warto na nie chodzić, ponieważ może Ci to pomóc w zdaniu przedmiotu.
Ćwiczenia – najbardziej przypominają zajęcia w szkole. Może zdarzyć się w ich trakcie odpytywanie lub wezwanie do tablicy. Obecność na ćwiczeniach najczęściej jest już obowiązkowa.
Laboratorium – ten rodzaj zajęć występuje np. na politechnice lub studiach przyrodniczych. Przypomina nieco ćwiczenia, lecz najczęściej przeprowadzany jest w specjalnie przygotowanych pomieszczeniach i wiąże się np. z wykonywaniem doświadczeń. Obecność na zajęciach laboratoryjnych najczęściej jest również obowiązkowa.
Seminarium – z tym rodzajem zajęć mamy do czynienia w końcowym etapie studiów (najczęściej 1 lub 2 ostatnie semestry). Dotyczy ono pisania pracy dyplomowej.

Skala ocen

Na studiach nie ma „jedynek” i „szóstek”, nie ma również ocen z minusami, a jedynie z plusami (połówkami). 2 jest oceną niedostateczną (nie ma oceny 2+ (2,5)), a pozytywnymi ocenami są 3 (dostateczny); 3,5 (dostateczny+); 4 (dobry);#4,5 (dobry +) i 5 (bardzo dobry). Te oceny mogą być cząstkowe (za kolokwia) lub końcowe (za wykład lub zaliczenie).

Sprawdzanie wiedzy

W trakcie nauki na studiach podobnie jak w szkole, twoja wiedza będzie regularnie sprawdzana, a także będziesz otrzymywać oceny. Oto podstawowe pojęcia związane ze sprawdzaniem wiedzy:

Kolokwium (kolos, koło) – odpowiednik sprawdzianu w szkole. Może być ich kilka w trakcie semestru. Najczęściej jest możliwa jego poprawka (choć zależy to od wykładowcy).
Zaliczenie – w odróżnieniu od kolokwium wiąże się z zakończeniem semestru. Dotyczy mniej ważnych przedmiotów. Czasami wystarczy jedynie obecność na zajęciach, aby zaliczyć przedmiot. W innych przypadkach przedmiot może być zaliczany na podstawie końcowego kolokwium lub średniej ocen z kolokwiów z całego semestru. Wybór sposobu zaliczenia zależy od wykładowcy. Ważne: Zaliczenie odbywa się jeszcze w trakcie semestru, a nie w sesji.
Sesja – odbywa się po zakończeniu semestru (na przełomie stycznia i lutego – semestru zimowego oraz w czerwcu – semestru letniego). Odbywają się w niej egzaminy dotyczące najważniejszych przedmiotów.
Egzamin – egzamin w odróżnienia od zaliczenia zawsze odbywa się w sesji. Może być ustny lub pisemny. Obecnie egzaminy ustne zdarzają się bardzo rzadko, a egzamin pisemny przypomina po prostu kolokwium lecz obejmuje po prostu materiał z całego semestru. Ocena za egzamin jest najczęściej oceną końcową z wykładu (dlatego warto znać materiał z wykładów i chodzić na nie nawet jeśli nie jest to obowiązkowe). Warto pamiętać, że jeżeli dany przedmiot składa się z wykładu i ćwiczeń, niezaliczenie ćwiczeń uniemożliwia podejście do egzaminu i oznacza ocenę niedostateczną.
Termin poprawkowy – pewnym pocieszeniem może być fakt, że każdy egzamin zawsze można poprawić w sesji poprawkowej. Ta odbywa się okoły tydzień lub dwa po sesji podstawowej.

Inne pojęcia – słowniczek

Punkty ECTS – (z ang. European Credit Transfer System – Europejski System Transferu Punktów) punkty ECTS umożliwiają ocenę twoich osiągnięć i kontynuację nauki w innych krajach europejskich. Bezpośrednio wiążą się one z zaliczaniem przedmiotów. Ważne przedmioty mają więcej punktów np. 6 – 8, a najmniej ważne 1. W każdym semestrze przedmioty mają łącznie 30 punktów. Punkty przyznawane są za zaliczenie przedmiotu lub zdanie egzaminu. Jeżeli nie zaliczysz danego przedmiotu na koniec semestru, możesz kontynuować naukę tylko jeżeli masz odpowiednią liczbę punktów. Liczba punktów wymagana do kontynuacji nauki zależy od uczelni. Zaliczenie semestru bez kompletu punktów oprócz konieczności poprawki niezaliczonego przedmiotu niesie też często konsekwencje finansowe – będziesz musiał/a zapłacić za brakujące punkty.
Wydział uczelni – podstawowa jednostka organizacji uczelni. Wydział prowadzi co najmniej jeden kierunek studiów.
Dziekan – przewodniczący wydziału uczelni. Jego zastępcami są prodziekani.
Rektor – przewodniczący całej uczelni. Jest przełożonym dziekanów, wykładowców i studentów, stanowi najwyższą władzę na uczelni.
Dziekanat – odpowiednik sekretariatu w szkole. Złożysz w nim wszelkie dokumenty, przedłużysz legitymację studencką itp. Ważne: nie denerwuj pani z dziekanatu!
Indeks – odpowiednik dzienniczka ucznia – do niego wykładowcy wpisują Twoje oceny. Obecnie papierowe indeksy są już rzadko spotykane. Zastępują je systemy komputerowe takie jak np. USOS.

Powrót